Uzaktan eğitim öğrenenlerin zaman ve mekan bağlamında birbirlerinden ve öğrenme kaynaklarından uzak olduğu eğitim modelidir.
Öğrenme sürecinde İnternet, herhangi bir bilgisayar ağı veya bireyin çeşitli multimedya teknolojilerinden yararlanarak hem öğrenci hem de öğretici için mekan ve zaman bakımından esneklik sağlayan eğitim faaliyetidir. E-öğrenme hem bilgisayar ağı hem de bir ağa bağlı olmayan bilgisayarlardan yararlanarak yapılan eğitimi de içerdiği için hem çevrim içi öğrenmeyi hem de bilgisayar tabanlı öğrenmeyi(ağsız öğrenme) de kapsar.
E-öğrenme üçe ayrılır:
- Eş zamanlı(Senkron) öğrenme
- Farklı zamanlı(Asenkron) öğrenme
- Karma eğitim
Farklı Zamanlı (Asenkron) Öğrenme
Asenkron olarak da bilinen bu model, bilginin önceden üretildiği ve depolandığı, daha sonra öğrencilerin dilediği zaman ve dilediği sayıda tekrarda erişebildiği bir uzaktan eğitim-öğretim şeklidir. Bu modelde bilgi, bilgisayarda dinamik olarak sürekli yenilenir, öğrenci sayfaları ziyaret ettiğinde izlenir, konu ile ilgili öğretici sorular yöneltilir ve otomatik raporlar oluşturulur.
Bu modelde bilginin hazırlanıp bilgisayar ortamına depolanması iki şekilde olabilir:
- Çeşitli yazılım araçları kullanılarak ders içeriklerinin bilgisayar ortamına aktarılması,
- Anlatılmakta olan bir dersin, kamera, mikrofon gibi elektronik cihazlarla bilgisayar ortamına alınması.
| Asenkron Öğrenme Özellikleri | |
| Tek yönlü-pasif | Çift yönlü-etkileşimli |
| Önceden hazırlanmış ders içeriklerine öğrenciler istedikleri zaman ve sayıda ulaşabilirler fakat öğrenciler soru soramazlar. | Önceden hazırlanmış ders içeriklerine öğrenciler istedikleri zaman ve sayıda ulaşırlar. Öğrenciler e-mail, forum vb. yollarla soru gönderebilirler. |
Asenkron uzaktan eğitim, öğrenciye tam anlamıyla zaman ve mekan bağımsızlığı sağlamaktadır. Öğrenci istediği zamanda istediği yerden ders içeriğine ihtiyacı olduğu sürece erişebilir. Bu uzaktan eğitim türünde daha çok öğrenci-içerik etkileşimi ön plana çıkmakta, öğrenci-öğretmen etkileşimi gecikmeli olarak yaşanmaktadır. Öğrenci içerikle ilgili sorularını e-posta veya forum yoluyla öğretmene iletir, belli süre aralıklarıyla cevaplanan bu soruların cevapları öğrencilere aynı yollarla iletilir.
Senkron Uzaktan Eğitim
Senkron uzaktan eğitim, uzaktan eğitimde eğitmen ve öğrencinin farklı mekanlardan iletişim teknolojilerini kullanarak eşzamanlı olarak etkileşime girmesi haline denir.
Senkron eğitim; eğitmen ve katılımcıların sanal ortamda aynı anda, aynı ya da farklımekânlarda bir araya geldiği, birbirleriyle etkileştiği, deneyim paylaşımında bulunduğu ve öğretim elemanlarının yönettiği çevrimiçi bir öğrenme eğitimdir.
- Senkron eğitimler,
- Geleneksel sınıf,
- Sanal sınıf,
- Canlı ürün uygulaması (laboratuvar),
- Etkileşimli sohbetler
- Koçluk
gibi yöntemleri kapsıyor. Öğrencilerin duyabilmeleri, görebilmeleri ve internet karşısında yapılan uygulamaları paylaşabilmeleri için birçok araç gerekmektedir.
İletişime katılmak için belirtilen zamana uyulmak zorunda okunulduğundan daha az esnek bir seçenektir. Eş zamanlı sistemler, uzaktan öğrenicilere daha az izole edilmiş duygusu yaratarak, öğrenme grubundan enerji ilham almalarını sağlar. Uzaktan dil öğreniminde geri besleme önemli bir rol oynamaktadır. Eş zamanlı iletişim, anında geri beslemeye izin verir. Eş zamanlı iletişimde, bütün öğreniciler iletişime katılamadığı için esneklik kaybı olur. Bazı öğreniciler bir derse katılmak için sabit bir zamanın bulunmasını tercih ederken bazıları bunu çok kısıtlayıcı bulabilir.
| (EŞ ZAMANLI) SENKRON ÖĞRENME | |
| Aynı Zaman + Aynı Yer | Aynı Zaman + Farklı Yer |
| Tahta | Sesli Konferans |
| Tepegöz | Tele Konferans |
| Bilgisayar – Projeksiyon Sistemi | Uydu Yayını – TV |
| Doküman kamera | İnternet – Bilgisayar |
Uzaktan Eğitimde eğitmen ve öğrenci aynı anda etkileşime girerlerse buna senkron uzaktan eğitim zaman gecikmeli olarak etkileşime girerlerse buna asenkron uzaktan eğitim denir. Karma öğrenim kısaca yüz yüze eğitim (senkron eğitim) ve asenkron eğitimin karışımıdır. Bazı aktiviteler yüz yüze gerçekleştirilirken diğerleri sanal olarak gerçekleştirilir.
Senkron modelde (gerçek zamanlı), geleneksel eğitim yaklaşımı e-eğitimleri de kapsar. Bu modelde eğitmen (ya da mentor) ve katılımcı bir araya gelirler. Genellikle; her iki grup da aynı mekanda birbirleriyle etkileşerek deneyim paylaşımında bulunurlar. İnternet yoluyla yapılan senkron eğitimler ayrıca katılımcı için aynı anda farklı yerde olabilme seçeneğini de sunar. Geleneksel sınıf eğitimlerinden ve laboratuvarlardan sıkılmış ve farklılık arayan katılımcılar için bu bir tercih nedenidir. Bu eğitim metodu geleneksel sınıf, sanal sınıf, canlı ürün uygulaması (laboratuvar), etkileşimli sohbetler ve mentorluk (koçluk) gibi faktörleri içinde barındırır.
Senkron eğitime sınıf ortamını webe aktaran: bir teknoloji olan Adobe Connect yapısı ile gene aynı işlev için kullanılabilecek DimDim programlarıdır.
- Dimdim: Dimdim video ve ses iletişimini sağlayan web üzerinden online konferans aracıdır. Dimdim’in ücretsiz sürümü 20 kullanıcıyı destekelemektedir. Power point ve pdf dosyalarını ya da masaüstünü paylaşarak gerçek zamanlı online sunumlar yapma olanağı sunar. Dimdim programının beyaz tahta(whiteboard) uygulamasını kullanarak çizim ve yorum yapmaya olanak sağlar.
- Adobe Connect Yapısı: Derslerin daha iyi anlaşılması ve öğretmen ile öğrencinin bir araya gelmesini sağlayan ayrıca özel bir yazılım üzerinden senkron (eş-zamanlı) ve görüntülü olarak sohbet ortamı sağlayan programdır. Anlık sunu paylaşımı, Ofis vb. programlar anlatılırken masaüstünün paylaşımını dosya paylaşımını, Web adresi paylaşımını, beyaz tahta uygulamasını, görüntülü ve sesli sohbet ile örgün eğitimin tüm özelliklerini web tabanlı olarak gerçekleştirilebilmektedir.
Senkron Eğitimin Dezavantajları
- Mevcut teknolojik alt yapı içerisinde, tüm kullanıcıların yeteri seviyede bir teknik donanım, alt yapı ve teknolojiyi kullanabilme yetisine ihtiyaç olmasıdır.
- Aynı zamanda bu tür bir eğitimde her zaman için internet bağlantısı olarak sürekli ve geniş bir bant aralığı gereksinimi bulunmaktadır.